Η Σίφνος είναι το νησί της αρμονίας

Από τα πιο χαρακτηριστικά κυκλαδίτικα νησιά, η Σίφνος βρίσκεται στο κέντρο ενός νοητού τριγώνου που ορίζεται από τα νησιά Σέριφο, Κίμωλο και Αντίπαρο ...

Η Σίφνος είναι το νησί της αρμονίας: Οι κατάλευκοι οικισμοί της δένουν θαυμαστά με το φυσικό τοπίο, οι ακτές της ζωγραφίζουν γραφικούς όρμους, κολπίσκους και απάνεμες αμμουδιές της, οι παλιές εκκλησίες και τα μοναστήρια συνδυάζονται αρμονικά με το βενετσιάνικο κάστρο και τους αρχαίους πύργους της. Η σοφή καλλιέργεια της γης δίνει αγνά τοπικά προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας. Η τέχνη του πηλού, η φιλοξενία και οι γιορτές των κατοίκων συνθέτουν ένα αρμονικό σύνολο που συναρπάζει και γοητεύει κάθε ταξιδιώτη. Η Σίφνος δεν είναι απλά ένα νησί προικισμένο με πανέμορφη φύση. Η ιστορία της είναι μακραίωνη, ο πολιτισμός της αξιόλογος, ενώ και σήμερα ακόμη διατηρούνται αναλλοίωτες παλιές παραδόσεις και έθιμα, που έχουν άμεσες αναφορές στους αρχαίους χρόνους. Επιπλέον, το νησί έχει σημαντική πνευματική παράδοση, καθώς υπήρξε η πατρίδα επιφανών ποιητών, όπως του Αρ. Προβελέγγιου, του Αντ. Πρόκου, του Στ. Σπράντσα, του Ι. Γρυπάρη κ.ά. Η Σίφνος ανήκει στις δυτικές Κυκλάδες, έχει έκταση 74 τετραγωνικά χιλιόμετρα και μήκος ακτών 70 χιλιόμετρα. Πρωτεύουσά της είναι η Απολλωνία, χτισμένη αμφιθεατρικά πάνω σε τρεις απαλόγραμμους λόφους στο κεντρικό τμήμα του νησιού, ένας πανέμορφος οικισμός με πλακόστρωτους δρόμους, ασπρισμένα κυβόσχημα σπίτια και γραφικές εκκλησιές με περίτεχνα καμπαναριά και λευκούς ή γαλάζιους τρούλους, που λάμπουν κάτω από το «απολλώνιο» φως του Αιγαίου. Η Απολλωνία αποτελεί σχεδόν ενιαίο σύμπλεγμα με άλλους έξι παραδοσιακούς οικισμούς -ένα οικιστικό φαινόμενο που δεν συναντάμε σε κανένα άλλο νησί των Κυκλάδων- καθώς ένας πεζόδρομος από τον Αρτεμώνα φτάνει έως την Καταβατή, αφού περάσει από το 'Ανω Πετάλι και την Απολλωνία (διαδρομή 1), ενώ με πλακόστρωτο συνδέονται και οι οικισμοί 'Αγιος Λουκάς, Εξάμπελα και Κάτω Πετάλι (διαδρομή 3). Η πεζοπορία είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να γνωρίσει ο επισκέπτης τα χωριά της Σίφνου, αλλά και το τοπίο της, με τις χαρακτηριστικές «θεμωνιές» -μικρά αγροτόσπιτα διάσπαρτα σε όλο το νησί- και τις πεζούλες, που εναλλάσσονται με ελαιώνες και δάση από κέδρους και βελανιδιές. Το τμήμα του νησιού από τον Προφήτη Ηλία μέχρι τις δυτικές ακτές είναι μια περιοχή με πολλές πηγές, καταπράσινη ακόμα και το καλοκαίρι. Ταυτόχρονα η πεζοπορία θα αποκαλύψει στον επισκέπτη έναν μακραίωνο πολιτιστικό πλούτο: από τις προϊστορικές ακροπόλεις και τους αρχαίους πύργους (στη Σίφνο έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 55 πύργοι-φρυκτωρίες του 6ου έως και του 3ου αιώνα π.Χ.) μέχρι τη θαυμαστή τέχνη του πηλού των συγχρόνων. Tο νησί που συντηρεί την παράδοση "Αν ο πλούτος της Σίφνου στην αρχαιότητα οφειλόταν στον χρυσό και τον άργυρο, τους τελευταίους δύο αιώνες οφείλεται στους ποιητές, τους λογοτέχνες τους κεραμίστες, τους αγρότες, τους χτίστες της πέτρας." Σίφνος. Στο κυκλαδίτικο τοπίο της άνθισε ο πολιτισμός μέσα από την καθημερινότητα, τις γιορτές, τα πανηγύρια, το άσπρισμα των σπιτιών, τη φροντίδα των μονοπατιών, τη διατήρηση των ξερολιθιών στα χωράφια, τη σοφή καλλιέργεια της γης, τη δημιουργία των έργων τέχνης από πηλό, το μάζεμα της ελιάς, το αντάμωμα με την αλμύρα της θάλασσας. Σίφνος. Οι οικισμοί της δεμένοι αρμονικά με το φυσικό τοπίο υπογραμμίζουν ακόμα και σήμερα την ανάγκη σεβασμού του πολιτισμού και του φυσικού περιβάλλοντος που δέθηκαν αρμονικά μεταξύ τους στο πέρασμα των αιώνων. Σίφνος. Εδώ θα βρει κάποιος ακόμα διαδρομές χαραγμένες με πέτρες, δάση από κέδρους και βελανιδιές, σχίνα και ελαιώνες, αμμόλοφους και φυτά της παραλίας (όπως τα κρινάκια) που απειλούνται με εξαφάνιση από τις μεσογειακές ακτές. Σίφνος. Σήμερα μας καλεί να περάσουμε σε ένα μέλλον πιο φιλικό στον πολιτισμό και το περιβάλλον που δημιούργησαν, αλλά και σεβάστηκαν οι προηγούμενες γενιές. Η Σίφνος σήμερα είναι γνωστή κυρίως ως τόπος παραθερισμού για το εξαίρετο φυσικό κάλλος της, την πνευματικότητα, τη φιλοξενία των κατοίκων της, τους κάτασπρους παραδοσιακούς οικισμούς της, τις πολυάριθμες και γραφικές εκκλησίες της, τα ιστορικά μοναστήρια της και τις πολυσύχναστες και απόκρυφες παραλίες της, το θησαυρό της στους Δελφούς και τους πολυάριθμους αρχαίους πύργους της,δημιουργήματα της χρυσής της εποχής. Παράλληλα αξιόλογη υπήρξε η συμβολή των Σιφνιών στις επιστήμες στις τέχνες και τα γράμματα. Έχει γραφεί χαρακτηριστικά ότι "Αν στην αρχαιότητα ο πλούτος της Σίφνου μετριόταν σε χρυσό και άργυρο τους δύο τελευταίους αιώνες μετριέται σε πνευματικό πλούτο". Ειδικότερα μεγάλος αριθμός Σιφνιών συνέβαλλε στη διοργάνωση, κοινωνική αναβάθμιση και ανάπτυξη του ελεύθερου ελληνικού κράτους: πολιτικοί, δάσκαλοι, θρησκευτικοί ηγέτες, αγωνιστές, δημοσιογράφοι, κορυφαίοι νομικοί, οικονομικοί παράγοντες κ.α. Η λογοτεχνική σχολή της Σίφνου είναι σήμερα μία από τις σπουδαίες τοπικές σχολές με δεκάδες εκπροσώπους αλλά και πλήθος λαϊκών ποιητών που δικαιολογούν πως η Σίφνος χαρακτηρίστηκε ως "νησί των ποιητών", με κορυφαίους τον Ιωάννη Γρυπάρη, τον Κλεάνθη Τριανταφύλλου ή Ραμπαγά, τον Αριστομένη Προβελέγγιο, το Στέλιο Σπεράντσα, το Θεοδόση Σπεράντσα, τον Αρίστο Καμπάνη, τον Αντώνιο Μαγγανάρη- Δεκαβάλλε, τον Αντώνη Πρόκο, τον Τίτο Πατρίκιο, το Νίκο Γ. Σταφυλοπάτη, που επιμελήθηκε την Ανθολογία Σιφνίων ποιητών και τη βραβευμένη από την Ακαδημία συλλογή λαϊκών τραγουδιών και καλάντων, το θεατρικό συγγραφέα Μανόλη Κορρέ, το λαογράφο Μάνο Φιλλιπάκη, το δημοσιογράφο και λογοτέχνη Γιώργο Ξ. Ματζουράνη, τους εκπαιδευτικούς και συγγραφείς Νίκο Καλαμάρη, Αντώνιο Γ. Τρούλλο, Γ. Β. Πρόκο κ.ά. Ευχαριστούμε θερμά για την πολύτιμη συνεισφορά του τον φιλόλογο και πρ. Διευθυντή Γυμνασίου- Λυκείου Σίφνου κ. Νίκο Προμπονά. www.sifnos.gr